De biologische klok & reactiesnelheid

Inleiding

Als zintuigen een prikkel waarnemen, sturen ze dit door naar de hersenen. Daar worden de signalen verwerkt en doorgestuurd naar de rest van het lichaam zodat het lichaam kan reageren op de prikkel. De snelheid waarmee dit gebeurt, wordt reactiesnelheid genoemd.

Verschillende onderzoeken hebben laten zien dat reactiesnelheid (de snelheid waarmee iemand reageert op bijvoorbeeld een visuele stimulus) een piek vertoont in de late middag of vroege avond. Deze variatie volgt de dagelijkse schommeling in lichaamstemperatuur. Een verklaring voor dit verschijnsel is dan ook dat de geleidingssnelheid van zenuwen met 2.4 m/s toeneemt als de lichaamstemperatuur met 1 °C stijgt.

Benodigdheden

Per leerling een laptop of smartphone die gebruikt kan worden om de reactietijd-test te doen. Het is belangrijk dat je elke keer hetzelfde apparaat gebruikt.
Tabel om de resultaten te noteren (zie bijlage). Elke leerling gebruikt een eigen tabel.

Voorbereiding

1. Formuleer een onderzoeksvraag en een hypothese.

2. Bepaal je onderzoeksopzet. Houd hierbij rekening met:

Een leereffect. Denk je dat je reactiesnelheid verbetert als je het testje vaker uitvoert en hoe kan je voorkomen dat dit je resultaten beïnvloedt?
Zijn er andere factoren die je resultaten kunnen beïnvloeden? Hoe kan je dit voorkomen?

3. Spreek met je groepsgenoten af:

Op welke tijdstippen je gaat meten. Kies vier of vijf tijdstippen verdeeld over de dag.
Hoe vaak je de meting gaat herhalen. Op de website wordt je gemiddelde reactietijd van vijf pogingen berekend. Herhaal de meting in ieder geval drie keer op hetzelfde moment. Gaan jullie ook de metingen herhalen op hetzelfde tijdstip, maar op een andere dag?
Hoe jullie de resultaten gaan noteren. Gebruik de tabel in de bijlage of maak je eigen tabel.
Hoe jullie de resultaten uiteindelijk gaan verwerken. Hoe kan je de resultaten het beste weergeven in een grafiek? Wat zijn de afhankelijke en onafhankelijke variabele?
Hoe jullie de verdere taken gaan verdelen.

Uitvoering

Meet je reactiesnelheid via de website. Deze website werkt goed op zowel laptops als smartphones en is eenvoudig te gebruiken. Om de test te beginnen, druk je op “start”. Er komt een rood scherm in beeld die binnen een willekeurig aantal seconden op groen springt, waarna je zo snel mogelijk moet klikken. De website laat vervolgens de reactietijd zien in milliseconden. Dit wordt vijf keer herhaald, waarna de gemiddelde score wordt getoond.

Verwerking

Je docent zal vertellen hoe je de resultaten moet verwerken.

Bijlage: Tabel

Naam:

Test:

Datum	Tijd	Poging 1	Poging 2*	Poging 3*